MICROFOON VAN DE MAAND JUNI 2024

Het komt niet vaak voor dat een microfoon gemaakt voor de consumentenmarkt zo goed blijkt te zijn dat hij voor professionele opnamen in de studio belandt. De BM3 bidirectionele bandmicrofoon van B&O is zo'n uitzondering.
Gemaakt van ca. 1959-1965, voor de serieuzere liefhebber van kwaliteits HiFi, viel deze prachtig vormgegeven slanke band microfoon bij velen in de smaak.

De BM3 was de tweede bandmicrofoon van B&O, maar in tegenstelling tot zijn voorganger, de BM2, had deze een heel minimalistisch ontwerp en was zo klein in diameter dat de benodigde constructie voor de magneten niet in de behuizing paste. Daarom besloot de ontwerper dat eruit te laten steken, als oren, zo kreeg de bandmicrofoon zijn ideale vorm.

Zet hem naast een RCA 44 (300 x 120 x 90 mm) en je zult het verbazingwekkende verschil in grootte zien. De BM 3 is slechts 195 mm lang en heeft een diameter van 30 mm. De RCA 44BX weegt 3,85 kg, terwijl de BM 3 slechts 383 gram weegt, maar een tiende van het gewicht van de 44 BX!
Probeer je nu eens voor te stellen hoeveel gemakkelijker hij in gebruik is; je hebt geen extra zware microfoonstandaard nodig en je plaatst hem ook zonder problemen waar je maar wilt.

Het aluminium bandje van de BM 3 was onder druk gevormd en niet zigzag zoals bij de RCA's. Beyerdynamic gebruikt hetzelfde idee; In theorie hebben gestanste bandjes een hogere output en minder vervorming, in de praktijk is het verschil nauwelijks te horen.
Omdat BM3's inmiddels zo'n 60 jaar oud zijn, kunnen de bandjes gecorrodeerd, of verpletterd zijn tussen de ingezakte magneten, iets wat vaak gebeurt.
Wanneer een BM 3 wordt gereviseerd en opnieuw wordt voorzien van een bandje, zal dat nieuwe gezigzagd zijn, maar daarmee kan de microfoon weer de originele specificaties terug hebben, of met sterkere magneten kunnen die zelfs nog beter zijn.
Xaudia biedt een complete revisie aan met nieuw bandje, sterkere magneten, een 300 Ohm transformator en wordt de ongebruikelijke 3-polige B&O-connector vervangen door een XLR 3, een revisie die het signaal met 18 dB verbetert.

Voor iedereen die deze microfoons in een professionele studio wil gebruiken is deze upgrade een echte aanrader, al zijn er mensen die de voorkeur geven aan het originele, donkerdere geluid van een ongerestaureerde versie.
De BM 3 had een 3-standenschakelaar aan de voorzijde, met T/M/O instelling. T voor Spraak, met een lage frequentie afzwakking onder 100 Hz, M voor Muziek, het directe signaal en O voor Uit. De uitgangsimpedantie is 50 Ohm, dus voor gebruik met moderne apparatuur is een step-up transformator noodzakelijk.

Na de BM 3 presenteerde B&O de BM 4 met exact hetzelfde uiterlijk, maar met keuze uit impedanties (50/250/40k Ohm) via een schakelaar aan de achterkant.
In de VS werden beide microfoons verkocht als de 'Fen-Tone Blue Ribbon'.

De vorm en het geluid van de BM 3 inspireerden een aantal andere microfoonmakers. Het meest bekend is de Royer 121, een modern exemplaar, met een prachtige klank maar een flinke prijs, vaak gebruikt voor elektrische gitaar. Extinct Audio heeft twee op elkaar lijkende versies, met geweldig geluid en een bescheidener prijs: de standaard BM 9, voor akoestische instrumenten en zang, en de 'Black Ops' voor luide bronnen, zoals elektrische gitaren.

Dit zijn allemaal geweldige microfoons, maar als je voor niet al te veel geld een originele BM 3 of 4 kunt bemachtigen en deze kunt laten reviseren, dan heb je een microfoon die op vrijwel elke bron uitstekend presteert, dus houd deze in de gaten.

Dit is een van de modellen die te vinden zijn in mijn boek Witnesses of Words. Meer informatie daarover is te vinden op: www.witnessesofwords.com